Zamek Stary Książ był przez wiele lat uważany tylko za wzniesioną w 1779 roku malowniczą ruinę. Jednak badania archeologiczne przeprowadzone w latach 1991-92 potwierdziły że przebudowano wówczas istniejący w tym miejscu średniowieczny zamek. Powstał on prawdopodobnie przed 1288 rokiem i do niego w 1290 roku książę Bolko I Surowy przeniósł swoją siedzibę z Lwówka Śląskiego. Swoje znaczenie warownia straciła po przejściu księstwa świdnicko-jaworskiego do Korony Czeskiej w 1392 roku. W 1428 roku zostaje zdobyty przez powstańców husyckich. W następnych latach staje się on bazą wypadową rycerzy-rozbójników i jako ich siedziba zostaje zniszczony w 1484 roku. Pozbawiony właściciela zamek powoli popada w ruinę. W roku 1794 właściciel zamku Książ Jan Henryk VI von Hochberg zlecił architektowi Christianowi Tischbeinowi urządzenie otoczenia zamku. Podczas tych prac powstały między innymi stylizowane na gotyk romantyczne ruiny zamku Stary Książ. Według badań archeologicznych wzniesiono je na pozostałościach zamku średniowiecznego.
Nowy zamek otoczono fosą i murem obronnym, a wejście do niego prowadziło przez bramę z dwoma wieżyczkami. W budynku głównym połączonym z wieżą znajdowała się sala reprezentacyjna, sądowa, zbrojownie i sypialnie. Pod kaplicą połączoną z głównym budynkiem krużgankami znajdował się loch pochodzący z zamku średniowiecznego. Podczas rozbudowy użyto wiele oryginalnych elementów renesansowych i barokowych przeniesionych z innych obiektów. We wnętrzach umieszczono cenne zbiory militariów, obrazów i mebli, a na dziedzińcu zamkowym urządzano wzorowane na średniowiecznych turnieje rycerskie. Gromadziły one wiele wybitnych osobistości, takich jak król pruski Fryderyk Wilhelm III i innych. Zamek spłonął latem 1945 roku, podpalony przez żołnierzy radzieckich. |
Zamek na początku XIX w. |
Litografia J. Riedena wg rys. E. Knippela |