Zamek w Brzegu został poraz pierwszy wymieniony w żródłach w roku 1235. Pod koniec XIII wieku obok zamku wzniesiono wolnostojącą kwadratową wieżę ostatecznej obrony, zwaną Wieżą Lwów. Całość była otoczona fosą i murem obronnym połączonym z fortyfikacjami miejskimi. Od 1311 roku, kiedy to powstało księstwo brzeskie, zamek brzeski był książęcą rezydencją. Księstwo brzeskie istniało do 1675 roku, do śmierci ostatniego piastowicza, księcia Jerzego II Wilhelma.
Poważną przebudowę średniowiecznej budowli przeprowadził po roku 1358 książę Ludwik I. Powstał wówczas również (w latach 1368-69), zachowany do naszych czasów, gotycki kościół kolegiacki pod wezwaniem św. Jadwigi, patronki śląskich piastów. Następna wielka przebudowa miała miejsce w XVI wieku, wówczas to książę Fryderyk II, a przede wszystkim jego syn Jerzy II, przekształcili gotycki zamek na wspaniałą budowlę w stylu renesansowym.
Zachowana do dziś kamienna fasada budynku bramnego jest uważana obok znajdującej się na Wawelu kaplicy Zygmuntowskiej, za najcenniejszy zabytek renesansowej rzeżby architektonicznej w Polsce. Prace budowlane były prowadzone pod nadzorem włoskich architektów Jakuba i Franciszka Parrów i Bernarda Niurona.
W latach 1544-47 wzniesiono skrzydło wschodnie zamku, a połudnowe i zchodnie powstało w latach 1547-54.
Powstały wówczas trójskrzydłowy gmach został zamknięty od północy murem kurtynowym. Dzidziniec wewnętrzny został okolony trójkondygnacyjnymi krużgankami. Najbardziej ozdobiona została frontowa fasada budynku bramnego. Cała została pokryta bogatymi dekoracjami rzeżbiarskimi. Na wysokości drugiego piętra znajdują się w dwóch rzędach popiersia przodków księcia Jerzego II. W rzędzie górnym są to Piast, Ziemowit, Leszek, Ziemomysław, Mieszko I, Bolesław Chrobry, Mieszko II, Kazimierz Odnowiciel, Władysław Herman, Bolesław Krzywousty, Władysław II i Bolesław Wysoki, zaś w rzędzie dolnym przedstawieni są książęta śląscy, bezpośredni protoplaści księcia brzeskiego Henryk I Brodaty, Henryk II Pobożny, Bolesław II Rogatka, Henryk V Legnicki, Bolesław III Legnicko-Brzeski, Ludwik I Brzeski, Henryk VIII Brzeski, Henry IX Chojnowski, Ludwik III Oławski, Jan Lubiński, Fryderyk I Legnicko-Brzeski, Fryderyk II Legnicko-Brzeski. Na pierwszym piętrze znjdują się naturalnej wielkości figury księcia Jerzego II i jego żony Barbary Brandenburskiej oraz kartusze z herbami rodowymi. Na szczycie znjduje się kartusz z herbem Królewstwa Polskiego. W 1675 roku księżna Ludwika wybudowała na frontowej elewacji skrzydła południowego arkadowy podcień, jednak już po piętnastu latach arkady zawaliły się.
W roku 1675 po śmierci ostatniego piasta, księcia brzsko-legnicko-wołowskiego Jerzego IV Wilhelma, księstwo wraz z zamkiem przeszło we władanie cesarzy austriackich. Zamek został siedziba cesarskich urzędników zajmujących sie admi
nistracją księstwem. Kres świetności zamku nastąpił w 1741 roku, kiedy to na rozkaz króla pruskiego Fryderyka II miasto Brzeg zostało zbombardowane. Wielkiemu zniszczeniu uległ wówczas również zamek. Zniszczeniu uległy wieże, dachy i górne kondygnacje budynków wraz z krużgankami.
Nie została zniszczona tylko główna fasada budynku bramnego. Wywieziono wówczas z zamku wszystkiecenne przedmioty, a wewnątrz urządzono karczmę i magazyny. Prace restauracyjne rozpoczęto na początku XX wieku, ale ich zakres był bardzo mały. Na parterze skrzydeł wschodniego i południowego umieszczono Muzeum Miejskie. Dopiero w latach 1966-90 przeprowadzono na zamku gruntowne prace remontowe, przywracając pierwotne założenie przestrzenne budowli. Odbudowano między innymi krużganki i odtworzono przy skrzydłach południowym i wschodnim renesansowy ogród. Obecnie w zamku mieści się Muzeum Piastów Śląskich.
- |
|
Muzeum czynne: | |
wtorek czwartek piątek sobota niedziela |
10oo - 16oo |
środa | 10oo - 18oo |
poniedziałek | nieczynne |
W soboty wstęp bezpłatny |